Các Quy định pháp luật hiện hành về niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ

Theo khoản 6 Điều 4 Luật Giá năm 2012:“Niêm yết giá” được hiểu là việc tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thông báo công khai bằng các hình thức thích hợp, rõ ràng và không gây nhầm lẫn cho khách hàng về mức giá mua, giá bán hàng hóa, dịch vụ bằng Đồng Việt Nam bằng cách in, dán, ghi giá trên bảng, trên giấy hoặc trên bao bì của hàng hóa hoặc bằng hình thức khác tại nơi giao dịch hoặc nơi chào bán hàng hóa, dịch vụ để thuận tiện cho việc quan sát, nhận biết của khách hàng, cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Hàng hóa, dịch vụ bắt buộc thực hiện niêm yết giá: Tất cả hàng hóa, dịch vụ phục vụ kinh doanh phải được thông báo, công khai giá cả trước khi giao dịch.

- Trách nhiệm của tổ chức, cá nhận kinh doanh hàng hóa: Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thực hiện công khai thông tin về giá hàng hóa, dịch vụ gắn với thông số kinh tế - kỹ thuật cơ bản của hàng hóa, dịch vụ đó bằng hình thức niêm yết giá. Đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá, danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh lựa chọn thêm một hoặc một số hình thức như họp báo, đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng hoặc hình thức thích hợp khác.

Công chức Cục Quản lý thị trường tỉnh Lạng Sơn kiểm tra việc chấp hành niêm yết giá hàng hóa

Quyền của tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh (Điều 11 Luật Giá năm 2012):

- Tự định giá hàng hóa, dịch vụ do mình sản xuất, kinh doanh, trừ hàng hóa, dịch vụ thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá.

- Quyết định giá mua, giá bán hàng hóa, dịch vụ do mình sản xuất, kinh doanh mà Nhà nước quy định khung giá, giá tối đa, giá tối thiểu.

- Hạ giá bán hàng hóa, dịch vụ mà không bị coi là vi phạm pháp luật về cạnh tranh và pháp luật chống bán phá giá hàng nhập khẩu, đồng thời phải niêm yết công khai tại nơi giao dịch về mức giá cũ, mức giá mới, thời hạn hạ giá đối với các trường hợp sau:

+ Hàng tươi sống;

+ Hàng hóa tồn kho;

+ Hàng hóa, dịch vụ theo mùa vụ;

+ Hàng hóa, dịch vụ để khuyến mại theo quy định của pháp luật;

+ Hàng hóa, dịch vụ trong trường hợp doanh nghiệp phá sản, giải thể; thay đổi địa điểm, ngành nghề sản xuất, kinh doanh;

+ Hàng hóa, dịch vụ khi thực hiện chính sách bình ổn giá của Nhà nước.

Nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh (Điều 12 Luật Giá năm 2012):

- Lập phương án giá hàng hoá, dịch vụ do mình sản xuất, kinh doanh thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá trình cơ quan có thẩm quyền quyết định.

- Chấp hành quyết định về giá, biện pháp bình ổn giá của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Đăng ký giá bán hoặc giá mua đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc diện phải đăng ký giá và chịu trách nhiệm về tính chính xác của mức giá đã đăng ký theo quy định của pháp luật.

- Kê khai giá bán hoặc giá mua hàng hóa, dịch vụ và chịu trách nhiệm về tính chính xác của mức giá đã kê khai đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc diện phải kê khai giá theo quy định của Chính phủ.

- Niêm yết giá:

+ Đối với hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá thì tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh phải niêm yết đúng giá do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định và mua, bán đúng giá niêm yết;

+ Đối với hàng hóa, dịch vụ không thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá thì niêm yết theo giá do tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh quyết định và không được mua, bán cao hơn giá niêm yết.

Quyền của người tiêu dùng (Điều 13 Luật Giá năm 2012):

- Lựa chọn, thỏa thuận và góp ý về giá khi mua hàng hóa, dịch vụ.

- Được cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ về giá, chất lượng, xuất xứ của hàng hóa, dịch vụ.

- Yêu cầu bồi thường thiệt hại khi hàng hóa, dịch vụ đã mua không đúng tiêu chuẩn chất lượng, số lượng, giá hoặc nội dung khác mà tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đã công bố, niêm yết, cam kết.

Nghĩa vụ của người tiêu dùng (Điều 14 Luật Giá năm 2012):

+ Thanh toán theo mức giá thỏa thuận, mức giá đã lựa chọn hoặc mức giá do Nhà nước quy định khi mua hàng hóa, dịch vụ.

+ Thông tin cho cơ quan nhà nước, tổ chức, cá nhân liên quan khi phát hiện hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật về giá.

Địa điểm thực hiện niêm yết giá (Điều 17 Nghị định số 177/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật giá ):

+ Cơ sở sản xuất, kinh doanh (có quầy giao dịch và bán sản phẩm).

+ Siêu thị, trung tâm thương mại, chợ theo quy định của pháp luật, cửa hàng, cửa hiệu, ki-ốt, quầy hàng, nơi giao dịch thực hiện việc bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ.

+ Hội chợ triển lãm có bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ.

+ Các địa điểm khác theo quy định của pháp luật.

Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giá:

Hành vi vi phạm trong lĩnh vực giá được quy định cụ thể tại Nghị định số 109/2013/NĐ-CP ngày 24/9/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý giá, phí, lệ phí, hóa đơn, được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 49/2016/NĐ-CP ngày 27/5/2016 của Chính phủ.

Khi tổ chức, cá nhân có hành vi cố ý hoặc vô ý vi phạm về lĩnh vực giá như:  Không niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ tại địa điểm phải niêm yết giá theo quy định; Niêm yết giá không rõ ràng gây nhầm lẫn cho khách hàng; Bán giá cao hơn giá niêm yết hàng hóa, dịch vụ,… thì tùy tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị xử phạt tiền từ 500.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm là hàng hóa, dịch vụ thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá, Danh mục hàng hóa, dịch vụ hạn chế kinh doanh hoặc kinh doanh có điều kiện…

Ngoài hình thức xử phạt tiền, tổ chức, cá nhân vi phạm còn có thể bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả như: Buộc trả lại cho khách hàng số tiền đã thu cao hơn giá niêm yết, trường hợp không xác định được khách hàng để trả lại thì nộp vào ngân sách nhà nước.